De strijd tegen de dalende bodem – RE:PEAT

Bodemdalingsproblematiek in veenweidegebieden

Een dalende bodem leidt tot problemen. Het middel om dat te voorkomen ook. Belanghebbende partijen moeten gezamenlijk tot oplossingen komen, maar hebben ze de complexiteit al helder? RE:PEAT biedt het inzicht.

Bodemdaling in veenweidegebieden is in Nederland een groot probleem. Veengrond is alom aanwezig in Nederland. Veel wordt ingezet als landbouwgrond, maar er zijn ook complete woonplaatsen op gebouwd. Omdat veen onderhevig is aan oxidatie en inklinking, zakt de bodem ongelijkmatig. Met grote gevolgen voor de bebouwing en de agricultuur, denk aan scheurschade in gebouwen, breuken in het wegdek en ondergrondse leidingen en een toenemend verschil tussen het water achter de dijken en het land wat droog gehouden moet worden.

De meest voor de hand liggende oplossing voor bodemdaling is het stoppen van de oxidatie. Veen dat onder water staat oxideert niet, dus door de bodem nat te houden wordt de daling sterk geremd. Maar dit middel heeft ook z’n nadelen. Een nattere bodem zorgt voor vochtschade in woningen, gewasschade en verminderde wateropslag in het geval van ernstige regenval.

Rekenmodellen van experts

Tygron heeft in opdracht van het Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden (HDSR) RE:PEAT ontwikkeld, een instrument om de bodemdalingsproblematiek inzichtelijk te maken. Met de expertkennis van het waterschap als basis, berekent het Tygron Geodesign Platform de daling van de bodem over een periode van 1 tot 100 jaar. De uitkomsten hiervan worden vervolgens gebruikt in rekenmodellen om te bepalen hoe veel slechter (of beter) de situatie wordt naarmate de bodemdaling toe- of afneemt.

Er wordt een prognose gegeven over de kosten van waterbeheer, schade aan gebouwen en infrastructuur, de wateroverlast bij zware regenval, de rendabiliteit van het boerenbedrijf, en de kwaliteit van zowel de natuur als het water.

Oplossingen

RE:PEAT is ook ontwikkeld om oplossingen te verkennen. Verschillende belanghebbende partijen zijn binnen de tool vertegenwoordigd.

  • Het waterschap heeft het waterbeheer in handen. Het kan de waterstanden manipuleren, maar draait ook op voor de kosten die uit dat beheer voortkomen.
  • Agrariërs hebben hun bedrijfsvoering verfijnd voor de grond waar ze nu werken. Met deze tool kunnen ze verkennen of een verandering van hun bedrijfsvoering rendabel is in een nieuwe situatie.
  • De gemeente heeft de verplichting om de kwaliteit en leefbaarheid van het gebied hoog te houden, maar weet tegelijkertijd dat een gezonde economie van groot belang is.

Gezamenlijk onderhandelen de partijen en plannen zij een maatregelenpakket dat hun belangen behartigd.

Henk van Hardeveld van HDSR: “Boeren, bewoners, natuurmensen: iedereen zit met elkaar aan tafel naar hetzelfde scherm te kijken. Iedereen ziet wat veenbodemdaling voor ieder van hen voor gevolgen heeft. Men kan daarop direct reageren. Veel krachtiger krijg je het niet om echt samen te gaan werken aan oplossingen.”

Actuele thema’s

RE:PEAT is in de afgelopen jaren veelvuldig ingezet voor de aanpak van bodemdaling, maar het blijkt ook uitstekend te werken als doorrekenmiddel. Doordat de rekenmodellen zo nauw aansluiten met de actuele thema’s worden bijvoorbeeld gevoeligheidsanalyses uitgevoerd met verschillende scenario’s. Het werkt ook als planning tool voor potentiële maatregelen om de problematiek aan te pakken.

Related Posts
Privacy Preferences
When you visit our website, it may store information through your browser from specific services, usually in form of cookies. Here you can change your privacy preferences. Please note that blocking some types of cookies may impact your experience on our website and the services we offer.